Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej Widok rusza nowozelandzkimi ścieżkami Bolesława Augustisa. Na przełomie października i listopada 2023 odwiedzi Auckland, gdzie przedwojenny fotograf Białegostoku spędził większą część swojego życia – prawie 50 lat. Będzie to też okazja do zarejestrowania rozmów i archiwów innych sybirackich rodzin w NZ.
Archiwa nowozelandzkiej Polonii
Realizacja projektu „Bolesław Augustis i Sybiracy z Nowej Zelandii. Kwerenda i digitalizacja wybranych archiwów” jest możliwa dzięki dotacjom z Instytutu Polonika i Miasta Białegostoku. Głównym jego celem jest eksploracja i cyfryzacja prywatnych ikonograficznych archiwaliów Sybiraków, którzy po II wojnie światowej osiedli w Nowej Zelandii. 4 wolontariuszy z Polski odwiedzi co najmniej 10 rodzin z okolic Auckland, Christchurch i Wellington, zrejestruje wywiady z nimi oraz ich domowe zbiory. Uzyskane materiały udostępnione będą na stronie http://albom.pl/ . Wzbogacą też zbiory Muzeum Pamięci Sybiru z Białegostoku, które jest partnerem projektu.
Sybiracy w Nowej Zelandii
Przypłynięcie amerykańskiego transportowca USS ,,General George Randall” 31.10.1944 r. do Nowej Zelandii jest jednym z jaśniejszych momentów wojennego dramatu Polaków, wywiezionych po 1939 r. na Sybir. Na pokładzie statku były 733 polskie sieroty, które wraz z armią gen. Andersa wydostały się z „nieludzkiej ziemi” i 102 opiekunów. Nowozelandczycy przyjęli ich ciepło, stworzyli im bezpieczną enklawę – Obóz Polskich Dzieci w Pahiatua, dali wszelkie możliwości rozwoju. Z czasem ocaleni rozjechali się po kraju. Potem dołączyli do nich także Polacy z innych części świata (np. Bolesław Augustis po demobilizacji z armii gen. Andersa przyjechał w 1946 roku do przyszłej żony Marii Zazulak – jednej z dziewcząt z Pahiatua – wprost z Anglii).
Pahiatua Picnic Day
Niemal w rocznicę tego wydarzenia, bo 29.10.2023, podczas uroczystości organizowanej w Auckland przez Stowarzyszenie Polaków w Nowej Zelandii (partnera projektu) po raz pierwszy kolekcja Bolesława Augustisa zaprezentowana zostanie jego rodakom na Antypodach. W swojej przybranej ojczyźnie Augustis nie jest w ogóle znany jako fotograf. Zawodowo zajmował się tu budownictwem, a zdjęcia robił już tylko rodzinie i hobbystycznie. Podczas tych rocznicowych wydarzeń swoje zbiory zaprezentuje też Muzeum Pamięci Sybiru.
***
Projekt „Bolesław Augustis i Sybiracy z Nowej Zelandii. Kwerenda i digitalizacja wybranych archiwów” dofinansowano ze środków Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika” i z budżetu Miasta Białegostoku. Realizowany jest przez Stowarzyszenie Edukacji Kulturalnej Widok, w partnerstwie z Muzeum Pamięci Sybiru i organizacjami polonijnymi w Nowej Zelandii.
Projekt patronatem medialnym objęło: Polskie Radio Białystok, „Gazeta Wyborcza”, portal historyczny https://dzieje.pl/ i https://swiatsybiru.pl/pl/ oraz portal fotograficzny https://www.fotopolis.pl/